با متهم ردیف اول کودتا ترکیه آشنا شوید فتح‌الله گولن کیست؟ + عکس

حذف «شریعت» و «دولت» ویژگی این طیف مسلمانان است و فتح‌الله گولن، سکولار ترک نه تنها از سوی موسسه آمریکایی «رند» مسلمان میانه‌رو تشخیص داده شده، بلکه برای غرب امتیازات دیگری نیز دارد.  

حذف «شریعت» و «دولت» ویژگی این طیف مسلمانان است و فتح‌الله گولن، سکولار ترک نه تنها از سوی موسسه آمریکایی «رند» مسلمان میانه‌رو تشخیص داده شده، بلکه برای غرب امتیازات دیگری نیز دارد. 

 در آغازین ساعات بامداد روز شنبه بود که منابع خبری ترکیه از وقوع کودتا علیه دولت این کشور خبر دادند.

فارس در این گزارش آورده است ؛«بینعالی ییلدریم» نخست وزیر ترکیه نیز از یک شبه کودتا در ترکیه از سوی برخی عوامل ارتش خبر داد و اعلام کرد: برخی از نیروهای ارتش، اقدام به کودتا کرده اند. وی اعلام کرد به هیچ گروهی اجازه خلل به جمهوریت را نمی دهیم و عاملان کودتا مجازات می شوند، حکومت راس کار است.

این منابع همچنین مدعی شدند وضعیت امنیتی در آنکارا و استانبول ترکیه برقرار شده است و نظامیان و طرفداران حامی فتح الله گولن با هدف تصرف اماکن مهم ترکیه دست به کودتا زده اند. ارتش ترکیه نیز در بیانیه ای رسمی اعلام کرد که کشور ترکیه را در اختیار گرفته است.

*فتح الله گولن کیست؟

دانشنامه ویکی پدیا «محمد فتح الله گولن» را واعظ، نویسنده و مدرس علوم اخلاقی و الهیات اهل ترکیه خوانده که در تبعیدی خودخواسته در پنسیلوانیای آمریکا زندگی می‌کند. گولن در طول عمر خود مشغول تدریس نسخه‌ای پیشرفته از اسلام با عنوان «اسلام آناتولیایی» که مبتنی بر آموزه‌های یک عالم اسلامی به نام «سعید نورسی» بوده است.

در تفکر گولن که عمیقاً معتقد به مدارا و تسامح است؛ هرگونه تروریسم شدیداً محکوم است و او معتقد به گفت‌وگوی بین ادیان الهی و پیروان کتاب‌های آسمانی است و خود او برای چنین گفتمان‌هایی با واتیکان و برخی مراکز مذهبی یهودی بارها پیشقدم شده است.

*جنبش گولن

گولن با تمکن مالی شخصی اقدام به راه اندازی سرویسی برای «خدمت عمومی و آموزشی به همه مردم» از دهه 70 میلادی کرده است که افراد بسیاری برای برای خدمت در این سرویس به تدریج جذب شده‌اند و در طی سالها با کمک مالی و پشتیبانی خود بنیادی عظیم برای این تشکل فراهم کردند.

امروزه این مجموعه بسیار بزرگ که به «جنبش گولن» معروف است، با همکاری افراد بسیار زیادی از مسلمانان دنیا - عمدتاً ترکیه‌ای- اداره می‌شود. گمانه زنی در مورد تعداد افراد حاضر در این بنیاد بزرگ متفاوت است، اما چند صد هزار تا 4 میلیون نفر به عنوان همکاران این پروژه بزرگ بین‌المللی ذکر شده است. افراد همکار در این بنیاد عمدتاً دانش آموزان، معلمان، تجار، روزنامه نگاران و افراد تحصیل کرده در زمینه‌های مختلف هستند.

* آموزش

جنبش گولن شامل مدارس، دانشگاه‌ها، موسسه‌های حرفه‌ای و کاری و حتی ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی است. در نگاه جهانی، جنبش گولن بیشتر در امر آموزش فعال است. در سال 2009 مجله معروف نیوز ویک گزارش داد که افراد جنبش، مدارس بسیاری را در نقاط مختلف دنیا اداره می‌کنند که بیش از 2میلیون دانش آموز را تربیت کرده که بسیاری از آنها از بورس کامل تحصیلی از سوی بنیاد گولن برخوردار بودند.

تعداد مدارس گولن در داخل ترکیه 300 مدرسه و در کل دنیا بیش از 1000 مدرسه تخمین زده می‌شود که در کشورهای مختلف در پنج قاره گسترده شده اند و به صورت منعطف و ارگانیک با موسس مجموعه، فتح الله گولن در ارتباط هستند. همه مدارس گولن در تمام نقاط دنیا آموزش به زبان انگلیسی دارند و یکی از مشخصه‌های فارغ التحصیلان این مدارس تسلط کامل به زبان انگلیسی است.

*اسلام مورد نظر فتح الله گولن

منابع آگاه در ترکیه خبر می‌دهند که برخی از اعضای حزب عدالت و توسعه متعلق به جریان «فتح الله گولن» هستند و گولن، شخصیتی است که داعیه «اسلام میانه» را دارد. بهتر است توصیف این «اسلام میانه» را از گزارش موسسه آمریکایی رند (RAND) بخوانیم تا موضوع روشن‌تر شود. این موسسه در گزارش سال 2007 خود درباره مسلمانان میانه رو می‌نویسد: این مسلمانان حامی دموکراسی، شایسته حمایت آمریکا هستند.

حمایت از دموکراسی نیز به معنای مخالفت با مفهوم دولت اسلامی است. باید دید چه کسانی خواهان اجرای قانون شریعت هستند. تفاسیر محافظه کارانه از شریعت با دموکراسی و حقوق بشر پذیرفته شده از سوی جامعه بین‌المللی سازگاری ندارد. در نبرد ضداسلام رادیکال، مسلمان میانه رو، لیبرال و سکولار با ارزش‌های منطبق با ارزش‌های جهانی که اساس تمامی جوامع لیبرال و مدرن هستند، شرکای بالقوه غرب خواهند بود.

بنابراین، حذف «شریعت» و «دولت» ویژگی این رقم مسلمانان است و فتح الله گولن، سکولار ترک نه تنها از سوی موسسه آمریکایی «رند» مسلمان میانه رو تشخیص داده شده، بلکه برای غرب امتیازات دیگری نیز دارد: براساس گزارش همین موسسه وی «مخالف اجرای قانون اساسی»، «منتقد» حکومت ایران و «شریک» دولت آمریکاست.

هفته نامه اکونومیست نیز در شماره8 مارس 2008 خود با اعلام اینکه جنبش گولن از نگاه غرب یک جنبش مطبوع بوده و مورد حمایت است، به گولن هشدار داد که این تمجید و تائیدها «به معنی آن نیست که تمامی دولت‌های غربی اتوماتیک وار ادعاهای او مبنی بر «میانه روی اسلامی» را می‌پذیرند. یکی از نزدیکان گولن به اکونومیست گفت، ما می‌دانیم که فعالیت‌های ما تحت نظارت سرویس‌های امنیتی غرب است.»

به نظر می‌رسد که فتح الله گولن که زمانی تلاش کرد تا حزب عدالت و توسعه به قدرت برسد در ادامه از راه در پیش گرفته شده از سوی دولت اردوغان در اصلاحات سیاسی و اجتماعی که منجر به پررنگ‌تر شدن اسلام در زندگی اجتماعی این کشور شده چندان رضایت نداشته و قصد به چالش کشیدن دولت برای عقب نشینی از مواضع خود یا استعفای نخست وزیر را دارد.

موضوعی که با نفوذ عمیق گولن در سیستم قضائی و پلیس این کشور چالشی بزرگ را برای اردوغان و سیاست‌های وی به همراه داشته و خواهد داشت، نباید فراموش کرد که گولن در راستای سیاستی کلانتر از سطح ترکیه حرکت می‌کند که عبارت است از مقابله با اسلام سیاسی شیعی که از جمهوری اسلامی ایران منشا گرفته و اسلام تندرو سلفی که از سوی عربستان سعودی در منطقه دنبال می‌شود.